Όλοι οι άνθρωποι ανά διαστήματα αντιμετωπίζουμε διάφορες δυσκολίες στην καθημερινότητα μας και βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα όπως είναι το άγχος, ο φόβος, η θλίψη κ.α. Τα συναισθήματα αυτά είναι απόλυτα φυσιολογικά και οφείλουμε να τα αποδεχόμαστε και να τα αντιμετωπίζουμε ως τέτοια. Μόνο όταν η ένταση, η συχνότητα και η διάρκεια των αρνητικών συναισθημάτων ή των προβληματικών καταστάσεων που έχουμε να διαχειριστούμε αρχίζει και αυξάνεται, ή όταν η λειτουργικότητα μας  (εργασία, σχολείο, σχέσεις με τους άλλους, φροντίδα εαυτού) διαταράσσεται και νιώθουμε ότι οι συνήθεις στρατηγικές μας και αποθέματα δεν επαρκούν, τότε είναι μια καλή ευκαιρία να ζητήσουμε τη συνδρομή κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας. Σε κάθε περίπτωση, η αναζήτηση βοήθειας  όταν τα πράγματα δυσκολεύουν, αποτελούν ένδειξη δύναμης και καλής αυτογνωσίας.

Κατά την πρώτη μας συνάντηση θα γίνει μια εκτίμηση του προβλήματος που σας φέρνει στη θεραπεία και μπορεί να χρειαστεί να συμπληρώσετε σχετικά ερωτηματολόγια που θα μας εμπλουτίσουν με πληροφορίες για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε.

Μαζί, θα μετατρέψουμε τα προβλήματα σε θεραπευτικούς στόχους και θα συνεργαστούμε για να τους επιτύχουμε.

Οι ατομικές συναντήσεις μας είναι εβδομαδιαίες και η διάρκεια τους είναι περίπου 60 λεπτά. Παρόλα αυτά εάν προκύψει εξατομικευμένη ανάγκη μπορεί να γίνουν και συχνότερα. Όσο η θεραπεία προχωρά, οι συναντήσεις μπορεί να γίνουν σε δεκαπενθήμερη ή και μηνιαία βάση, ενώ μετά την ολοκλήρωση του κύκλου των προγραμματισμένων μας συνεδριών, μπορεί  να οριστούν μια ή δύο αναμνηστικές συνεδρίες επανελέγχου (follow-up) για τη διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος.

Σε σχέση με άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία είναι βραχείας διάρκειας. Κάποιες περιπτώσεις κατάθλιψης και ορισμένες αγχώδεις διαταραχές, μπορεί να αρχίσουν να παρουσιάζουν ύφεση μετά από 6-14 συνεδρίες.

Ορισμένοι θεραπευόμενοι με άκαμπτες πεποιθήσεις,  δυσλειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς, χρόνια δυσφορία  ή σοβαρή ψυχοπαθολογία μπορεί να χρειαστούν μακροχρόνια θεραπεία.

Σε κάθε περίπτωση, η διάρκεια της θεραπείας ορίζεται σε συνάρτηση με το είδος, την έκταση, την ένταση των δυσκολιών που αντιμετωπίζετε και των στόχων που έχουν τεθεί κατά τις αρχικές μας συναντήσεις.

Στόχος είναι μέσω της θεραπείας σταδιακά να γίνετε εσείς θεραπευτής του εαυτού σας, αποκτώντας τις κατάλληλες δεξιότητες για να διαχειρίζεστε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε.

Η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία έχει αποδείξει ερευνητικά την αποτελεσματικότητα της σε μια πλειάδα διαταραχών και προβλημάτων. Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται ενδεικτικά:

Αυτό είναι κάτι που θα συναποφασιστεί με τον ειδικό ψυχικής υγείας που θα  συνεργαστείτε. Για τις περισσότερες ψυχικές διαταραχές (διαταραχή πανικού, κατάθλιψη, ειδικές φοβίες κτλ) φαίνεται ότι η φαρμακοθεραπεία έχει τα ίδια θεραπευτικά αποτελέσματα με τη γνωστική συμπεριφορική ψυχοθεραπεία. Η διαφορά έγκειται στο ότι με τη ψυχοθεραπεία το άτομο αποκτά νέες δεξιότητες διαχείρισης των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών προκειμένου να διαχειρίζεται καλύτερα τις δυσκολίες που αναπόφευκτα προκύπτουν στη ζωή του και κατ’ επέκταση μειώνεται ο κίνδυνος υποτροπής.

Από την άλλη, για κάποιες ψυχικές διαταραχές όπως οι ψυχώσεις, η διπολική διαταραχή, η αυτοκτονικότητα κ.α. η φαρμακοθεραπεία είναι απαραίτητη όμως και σε αυτή την περίπτωση η συνεισφορά της ψυχοθεραπείας είναι πολύτιμη αφού το άτομο ψυχοεκπαιδεύεται για το πρόβλημα του, συμμορφώνεται καλύτερα με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, μαθαίνει να αναγνωρίζει τα πρώιμα σημάδια υποτροπής και να αναζητά εγκαίρως βοήθεια, ενισχύεται με δεξιότητες που το βοηθούν να διαχειρίζεται καλύτερα τις προκλήσεις και έτσι βελτιώνεται η ποιότητα ζωής του.

Για να ασκήσει κάποιος το επάγγελμα του ψυχολόγου θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του σε κάποιο Τμήμα Ψυχολογίας αναγνωρισμένου εκπαιδευτικού ιδρύματος της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Σε αυτήν την περίπτωση του χορηγείται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.

Το γεγονός ότι κάποιος έχει σπουδάσει ψυχολογία, δεν τον μετατρέπει αυτόματα σε ψυχοθεραπευτή. Για να κατέχει τον εν λόγω τίτλο θα πρέπει να έχει ειδικευθεί σε κάποια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση (πχ γνωστική συμπεριφορική, ψυχοδυναμική, συστημική κ.α.). Οι εκπαιδεύσεις παρέχονται από αναγνωρισμένους και πιστοποιημένους εκπαιδευτικούς φορείς.

Συνεπώς, εάν θέλετε να διασφαλίσετε την ποιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνετε, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον ειδικό ψυχικής υγείας με τον οποίον συνεργάζεστε αναφορικά με τις σπουδές του και την επαγγελματική του εμπειρία.

Κάθε ψυχολόγος υποχρεούται να τηρεί το επαγγελματικό απόρρητο, τηρώντας απόλυτη εχεμύθεια για όσα μαθαίνει ή αντιλαμβάνεται κατά την άσκηση του επαγγέλματός του. Η παραβίαση του συνιστά ποινικό και αστικό αδίκημα.

Ο ψυχολόγος υποχρεούται να άρει το επαγγελματικό απόρρητο σε περίπτωση που περιέλθει στην αντίληψη του κάποιο σχέδιο ή προπαρασκευή τέλεσης κακουργήματος (πχ σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκου), ενώ δικαιούται να άρει το απόρρητο στις περιπτώσεις που διακυβεύεται η ανθρώπινη ζωή, η σωματική ακεραιότητα, ή η δημόσια υγεία κ.α. (πχ όταν ο θεραπευόμενος εκφράζει αυτοκτονικό ιδεασμό ή παραληρητικές ιδέες που εν δυνάμει μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τους οικείους του κ.α.). Στην περίπτωση που ο θεραπευόμενος είναι ανήλικος, ενημερώνονται οι γονείς με τη σύμφωνη γνώμη του για την πρόοδο της θεραπείας χωρίς να εκτίθενται οι προσωπικές εκμυστηρεύσεις του.